۱ – قطب نما (Compass) : وسيله اي است داراي عقربه مغناطيسي كه اين عقربه در حالت آزاد جهت شمال مغناطيسي را نشان مي دهد و بوسيله آن ميتوان زوايا را نسبت به شمال مغناطيسي اندازه گيري نمود.
۲ – شمال مغناطيسي Magnetic North)) : امتدادي را كه نوك شمالي عقربه مغناطيسي در حالت رهائي نشان ميدهد را شمال مغناطيسي گويند و علامت آن خطي است كه نوك آن بشكل نيم پيكان است (قطب شمال مغناطیسی در سال ۱۹۸۰ میلادی در شمال غربی کانادا و در جنوب جزیره کینگ کریستین در حدود عرض جغرافیایی ۷۷ درجه و ۳۰ دقیقه شمالی و ۱۰۲ درجه طول غربی قرار داشته است .قطب مغناطیسی از آن زمان بطور متوسط حدود ۲۴ کیلومتر در سال به سمت قطب شمال جابجا شده است ).
۳ – درجه Degree)) : اگر محيط دايره را به 360 قسمت مساوي تقسيم كنيم و آنها را به مركز دايره امتداد دهيم هر يك از زواياي بدست آمده را يك درجه گويند.(هر درجه برابر 60 دقيقه minutes))و هر دقيقه 60 ثانيه second)) است كه آنها را به ترتيب با علائم ( ْ)براي درجه و( َ)براي دقيقه و ( ً) نيز براي ثانيه نمايش ميدهند.
۴ – ميليُم Mil)) : يكي از واحدهائي است كه بيشتر در امور نظامي مورد استفاده قرار ميگيرد و عبارتست از زاويه ديد يك شيئي يك متري در مسافت 1000 متري با توجه به تعريف ميليم و فرمول محيط دايره (14/3 × قطر ) محيط دايره به شعاع 1000 متر به 6280 قسمت تقسيم شده كه هر قسمت را يك ميليم گويند. 6280 = 14/3 × 1000 × 2
(كشورهاي بلوك شرق جهت آسان كردن محاسبات ،محيط دايره را به 6000 قسمت و كشورهاي بلوك غرب به 6400 قسمت تقسيم كرده اند).
۵ – امتداد-خط مبنا(Base Lin) : خط واصل بين محل توقف خود و نقطه مورد نظر را امتداد گويند.
۶ – گرا (Azimuth) : زاويه ايست افقي بين امتداد شمال مبنا و امتداد مشخص يا هدف (درجهت حركت عقربه هاي ساعت ).
۷ – نقطه نشاني : نقطه ايست مشخص و ثابت كه در امتداد گراي مورد نظر قرار ميگيرد يا بعبارتي ديگر نقطه يا شيئي ثابت بغير از هدف(نقطه اي كه براي نشانه روي و… مورد استفاده قرار ميگيرد) .
۸ – نقطه كمكي : نقطه ايست غير ثابت كه در صورت نبودن نقطه نشاني از آن بعنوان نقطه نشاني استفاده ميشود.
۹ – انحراف : زواياي بين امتداد شمالها را انحراف گويند .اندازه اين انحرافها توسط نمودار شمالها در حاشيه هر نقشه نشان داده ميشود.
۱۰ – گراد (Grad) : واحد اندازه گيري زاويه در سيستم متريك است كه اساس آن فوق العاده ساده و منطقي است و آنرا به ترتيب زير ميتوان شرح داد.
هرگاه هر ربع دايره را به 100 قسمت و يا بطور كلي هر دايره را به 400 قسمت برابر تقسيم كنند .هر قسمت آنرا يك گراد مي نامند (هر گراد به 100 دقيقه 100 قسمتي بنام سانتي گراد centigradsو هر سانتي گراد به 100 ثانيه 100 قسمتي بنام ميلي گراد (miligrads) تقسيم ميگردد.
بسم الله الرحمن الرحیم