استرس های شغل نظامی و تاثیر آن بر خانواده و سازمان
بنابراین مسائل و مشكلات نظامیان در زندگی به اقتضای ماهیت حرفه ی نظامی و فضای سازمانی خاص شباهتی به زندگی غیر نظامیان ندارد.
زمینه های بروز فشار روانی در مشاغل نظامی:
الف- ویژگی های روانی : مهمترین عامل روانی موثر در فشار شغلی ،ضعف در عزت نفس است. هرچه عزت نفس شغلی كمتر شود، میزان استرس در محیط كار افزایش می یابد.
ب- ویژگی های شغلی: وجود برخی خصایص در شغل و امور مربوط به آن از جمله سختی شغل ،ابهام در وضعیت آینده شغلی و ناهماهنگی وظایف دوری از خانواده، جابجایی محل زندگی، خشونت خانگی، مراقبت از والدین باعث فشار روانی می شود.
ج- ویژگی های سازمانی : وجود شرایط سازمانی از جمله عدم تشویق از سوی فرماندهان ، مدیریت متمركز و عدم حمایت سازمانی باعث افزایش فشار روانی می شود.
سه عارضه عمده ناشی از فشار روانی شغل نظامی در سازمان:
الف- بروز اختلال D.S.T.P : این اختلال از شایع ترین عوارض ناشی از فشار روانی مشاغل نظامی است .
ب- نارضایتی شغلی و كاهش تعهد سازمانی: تحقیقات انجام شده در این زمینه روی 180 افسر كارآموز ایالت فلوریدای آمریكا نشان داده كه هرچه فشار روانی شغلی بیشتر می شود ، رضایتمندی شغلی كاهش می یابد. در نتیجه تمایل به كنارگیری از حرفه نیز بیشتر می شود.
ج- سوانح و حوادث شغلی: هر چه فشار روانی بیشتر شود ، امكان خطا و لغزش در انجام وظایف شغلی ، اجتماعی افزیش می یابد، میزان حوادث كاری و سوانح شغلی نیز بالا می رود.
تاثیر فشار روانی مشاغل نظامی بر خانواده:
استرس شغل نظامی ، صرف نظر از منابع پدیدآیی آن، شرایطی را فراهم می آورد كه نحوه ی برخورد با اعضای خانواده و به ویژه فرزندان، شكل خاصی می یابد و شیوه پرورش با فرزندان به شكل تنبیهی ،قهر امیز و طرد كننده و استبدادی پیدا می كند كه در نتیجه ناتوانی در پذیرش مسولیت ضعف اعتماد به نفس و ضعف درسی در فرزندان را به همراه خواهد داشت .
راهكارهای فردی مقابله با استرس :
راهكار های متعددی برای مقابله با استرس در محیط كاری وجود دارد كه می توان به موارد ذیل اشاره كرد:
۱- تنظیم برنامه های روزمره و هفتگی.
2- در نظر گرفتن وقت مناسب برای تفكر و عبادت پروردگار.
3- شناخت عوامل بروز آشفتگی و رفع آن .
4- اجرای برنامه ی ریلكسیشن.
5- استفاده از مرخصی ها سازمانی و تعطیلات رسمی .
6- تغییر در نوع نگرش و مثبت اندیشی و دوری از افكار منفی.
7- شركت در برنامه های مشاوره درمانی.
8-عدم سختگیری در كار و زندگی .
راهكارهای سازمانی مقابله با استرس
1- كاهش چرخش نوبت های كاری.
2- تثبیت سیاست ها و خط مشی های سازمان.
3- ایجاد جاذبه های شغلی.
4- پیش بینی حقوق و مزایای مناسب.
5- ارائه طرحها و برنامه های مناسب تشویقی (تشویق مالی).
6- پیش بینی برنامه های آموزشی مناسب.
منابع:
1- فصلنامه علمی- آموزشی- آرامش – شماره 11 و 12،تابستان و پاییز 83 چاپ:سازمان عقیدتی و سیاسی نیروی انتظامی .
تهیه و تنظیم : ستوانیكم معصومه جاوید ، مركز اطلاع رسانی معاونت اجتماعی ناجا(استان تهران)